Uniwersytet w Siedlcach w partnerstwie zagranicznym z Karpackim Uniwersytetem Narodowym im. Wasyla Stefanyka z Ukrainy realizuje projekt Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej z programu Promocja języka polskiego: Strefa przekładu — warsztaty tłumaczeniowe dla studentów i młodych naukowców z Ukrainy.
Działania projektowe skierowane zostały przede wszystkim do studentów i absolwentów studiów polonistycznych (filologia polska, specjalizacja tłumaczeniowa, literaturoznawczo-językoznawcza, nauczycielska) młodych tłumaczy języka polskiego. Zadaniami w projekcie były: wykłady otwarte online, poświęcone polskiej literaturze oraz specyfice tłumaczenia literackiego (5 g), warsztaty z przekładu literackiego online w trzech grupach (po 30 g grupa) oraz konsultacje z ekspertami (48 g). Ogłosiliśmy również konkurs na przekład literacki, będący elementem rekrutacji uczestników warsztatów.
W konkursie udział wzięli studenci i absolwenci z 15 ośrodków akademickich w Chmielnickiem, Łucku, Winnicy, Połtawie, Lwowie, Iwano-Frankiwsku, Kijowie, Równem, Tarnopolu i Odessie.
Z ponad 80 zgłoszeń komisja wybrała 24 uczestników, którzy mogli liczyć na współpracę z ekspertami w dziedzinie literatury i tłumaczenia. Materiałem źródłowym w przekładzie na język ukraiński były fragmenty „Kronik wojennych 1939-1942 i 1943-1944” Aurelii Wyleżyńskiej, pisarki i ambasadorki polskiej kultury we Francji, znającej Lwów, a jednocześnie zapomnianej literatki. Młodzi tłumacze pracowali pod opieką doświadczonych, uznanych tłumaczy – Natalii Tkaczyk, autorki przekładu na język ukraiński „Wspomnień wojennych” Karoliny Lanckorońskiej, Andrija Pawłyszyna – tłumacza pamiętników i biografii Aleksandra Fredry, Jerzego Ficowskiego, Janusza Korczaka, a także twórczości Jacka Dukaja czy Brunona Schultza, oraz Walerego Butewicza – autora przekładów twórczości Zbigniewa Herberta na język ukraiński.
Głównym celem projektu jest wsparcie kształcenia tłumaczy w zakresie umiejętności przekładu tekstu literackiego z języka polskiego na ukraiński, ale również promocja polskiej literatury, historii oraz języka polskiego w Ukrainie.
Pomysł zrodził się z realizacji kilku edycji ogólnoukraińskiego konkursu na przekład literacki NOC TŁUMACZY organizowanego przez Katedrę Języków Słowiańskich Uniwersytetu Przykarpackiego (dziś: Karpackiego Uniwersytetu Narodowego), pod patronatem Konsulatu Generalnego RP we Lwowie we współpracy z Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku, a także z inspiracji bazą internetową o zapomnianych pisarkach polskich: „Zapomniane pisarki polskie – odkrywanie utraconej historii”, realizowaną na Uniwersytecie w Siedlcach. Warto dodać, że w latach 2021-2024, ukraińscy studenci i absolwenci polonistyki tłumaczyli utwory Zbigniewa Herberta, Józefa Mackiewicza, Cypriana Kamila Norwida, Haliny Poświatowskiej, Karola Wojtyły i Tadeusza Różewicza.
Projekt, łącząc doświadczenia obu uczelni, których efektem jest publikacja dotychczas nietłumaczonych na język ukraiński tekstów literatury polskiej XX wieku oraz międzynarodowa konferencja naukowa, jednocześnie integruje środowisko polonistyczne i stwarza młodym tłumaczom literatury polskiej na język ukraiński możliwość rozwoju, tworzy także przestrzeń spotkań adeptów sztuki przekładu z mistrzami. Przed nami publikacja antologii tekstów przetłumaczonych w ramach warsztatów w formie elektronicznej i papierowej oraz jej promocja podczas konferencji.
Koordynatorzy projektu: dr hab. Beata Walęciuk-Dejneka, prof. uczelni oraz Samanta Busiło
Eksperci-tłumacze: prof. Andrij Pawłyszyn, dr Natalia Tkaczyk, dr Walery Butewicz
