Wzrost liczby zaburzeń psychicznych, przeciążenie informacjami oraz trudności w codziennym funkcjonowaniu dotykają dziś milionów Polaków. Psycholog i psychotraumatolog Agnieszka Zydroń wskazuje, że troska o zdrowie psychiczne staje się jednym z kluczowych wyzwań współczesnego społeczeństwa.
Agnieszka Zydroń podkreśla rosnącą potrzebę edukacji, otwartości i przełamywania tabu związanego z leczeniem zaburzeń psychicznych. W jej ocenie obecne realia stają się coraz trudniejsze zarówno dla dorosłych, jak i młodzieży, co wymaga szerszego spojrzenia na problem oraz skuteczniejszych działań.
Kondycja psychiczna Polaków – skala problemu
Ekspertka zwraca uwagę, że w ostatnich latach stan zdrowia psychicznego Polaków uległ znacznemu pogorszeniu. Zdrowie psychiczne Polaków jest dziś w dużo gorszej kondycji niż jeszcze kilka lat temu – podkreśla. Choć świadomość konieczności korzystania ze wsparcia psychologicznego rośnie, wciąż wiele osób nie trafia do diagnostyki i żyje latami z nieuświadomionymi zaburzeniami.
Z danych wynika, że przynajmniej raz w życiu 26% Polaków doświadczyło zaburzenia psychicznego, jednak realne liczby mogą być znacznie wyższe. Wciąż mamy w Polsce wiele osób, które cierpią, ale się nie diagnozują. Powodem wciąż bywa wstyd i strach przed oceną – mówi Zydroń.
Najczęściej diagnozowane są zaburzenia lękowe. Najczęstsze zaburzenia nerwicowe, na które cierpią Polacy, to lęki napadowe – wskazuje psychotraumatolog.
O ile depresja jest coraz lepiej rozumiana społecznie, o tyle choroby takie jak schizofrenia czy choroba afektywna dwubiegunowa nadal pozostają w cieniu. To nadal tematy, które w wielu rodzinach budzą wstyd i są ukrywane z obawy przed stygmatyzacją – zauważa ekspertka.
Dramatyczna sytuacja dzieci i młodzieży
Szczególnie niepokojące są dane dotyczące najmłodszych. Aż 81 procent uczniów deklaruje, że nie znajduje rozwiązań w trudnych sytuacjach, a ponad połowa mówi o braku motywacji – podkreśla Agnieszka Zydroń.
Jej zdaniem młodzi ludzie są przeciążeni emocjonalnie i tracą poczucie sprawczości. To sytuacja, która wymaga naszej dorosłej odpowiedzialności. Musimy o tym mówić i reagować – apeluje.
Święta w cieniu emocji – jak zadbać o siebie?
Dla osób zmagających się z depresją czy zaburzeniami lękowymi okres świąteczny bywa szczególnie trudny. Psychotraumatolog radzi, aby przygotować się emocjonalnie na rodzinne spotkania. Musimy nauczyć się słuchać samych siebie. Warto wcześniej zadać sobie pytanie: na jakie tematy nie chcę odpowiadać? – tłumaczy.
Dodaje, że kluczem jest asertywność połączona z życzliwością. Możemy odpowiedzieć: Dziękuję, wszystko u mnie w porządku, po czym zmienić temat. Chodzi o ochronę siebie, ale i zachowanie dobrej atmosfery – zaznacza ekspertka.
Zwraca również uwagę na intencje osób pytających. Człowiek bardzo szybko wyczuwa, czy pytanie wynika z troski, czy z przyzwyczajenia, które co roku nas rani – zaznacza.
Jak powiedzieć bliskim o diagnozie?
Otrzymanie diagnozy psychiatrycznej to dla wielu osób, nawet mimo początkowej świadomości prawdopodobieństwa wystąpienia choroby, ogromny emocjonalny wstrząs. Diagnoza często jest jednocześnie szokiem i uwolnieniem – zauważa ekspertka.
Podkreśla, że najważniejszy jest wybór odpowiedniej osoby: Idźmy z tym do kogoś, komu ufamy.
To musi być człowiek, który nas nie bagatelizuje i nie podważy naszych emocji. Radzi również, aby stworzyć odpowiednie warunki rozmowy – Nie róbmy tego w biegu czy przy rodzinnym stole. To powinna być chwila spokoju, rozmowa w cztery oczy.
Zachęca też do cierpliwości wobec siebie: Jeśli nie czujemy gotowości, by mówić o diagnozie szerzej, to znak, że jeszcze nie czas. Każdy dojrzewa do tego we własnym tempie.
Dlaczego warto szukać pomocy
Zdaniem Zydroń najpoważniejszym błędem jest zwlekanie. Wstydem nie jest chorować. Wstydem jest nie iść po pomoc, kiedy jej potrzebujemy – podkreśla.
Ekspertka przypomina, że psychologowie i psychoterapeuci mają świadomość skali problemu i są przygotowani do pracy z osobami w kryzysie. Specjaliści czekają, aby pomagać. I naprawdę rozumieją, z czym dziś mierzy się człowiek– dodaje.
Polskie społeczeństwo stoi dziś wobec poważnego wyzwania dotyczącego zdrowia psychicznego. Zaburzenia lękowe, depresja, przeciążenie informacyjne czy trudności emocjonalne dzieci i młodzieży stają się codziennością wielu rodzin. Agnieszka Zydroń apeluje o większą otwartość i odwagę: Nie bójmy się szukać pomocy. Leczenie to nie wstyd – to dojrzałość i troska o siebie.
